تعریف سئو تکنیکال
سئوی تکنیکال یا سئوی فنی، بخشی از فرآیند بهینهسازی وبسایت برای موتورهای جستجو است که بر بهبود جنبه های فنی سایت تمرکز دارد. هدف اصلی سئوی تکنیکال، اطمینان از این است که موتورهای جستجو، مانند گوگل، به راحتی بتوانند صفحات وبسایت را پیدا، بررسی و فهرستبندی کنند.
در واقع، سئوی تکنیکال مانند مرتب سازی و آماده سازی یک خانه برای بازدیدکنندگان است. اگر خانه مرتب و منظم باشد، بازدیدکنندگان و موتورهای جستجو به راحتی می توانند در آن حرکت کنند و اطلاعات مورد نیاز خود را پیدا کنند.
سئو تکنیکال یا فنی سنگ بنای یک وبسایت موفق است و اطمینان حاصل می کند که موتورهای جستجو می توانند به راحتی صفحات شما را پیدا کرده، خزیده، درک کرده و ایندکس کنند. این مقوله فراتر از محتوا بوده و بر زیرساخت های سایت تمرکز دارد تا قابلیت خزیدن، امنیت و سازگاری با موبایل را بهبود بخشد و زمینه سازی کند تا محتوای شما به طور مؤثری در صفحات نتایج موتورهای جستجو عمل کند.
درک اهمیت سئو تکنیکال بسیار ضروری است، زیرا به طور مستقیم بر دید سایت شما تأثیر می گذارد و در نتیجه بر توانایی جذب و نگهداری ترافیک سایت شما اثرگذار است. پرداختن به سئو تکنیکال به طور جامع شامل یک چک لیست است که به بهینه سازی سرعت صفحات، اطمینان از سازگاری با موبایل، پیاده سازی پروتکل امنیتی SSL ، استفاده از دادههای ساختار یافته Schema و نقشه های XML سایت برای سئو (SEO) میپردازد.
اهمیت سئو تکنیکال
بسیاری از افراد هنگام بهینهسازی سایت، تمرکز خود را فقط بر روی تولید محتوا میگذارند و از سئو تکنیکال غافل میشوند. اما پس از مدتی، متوجه میشوند که با وجود انتشار محتوای باکیفیت، رتبه خوبی در نتایج جستجو کسب نکردهاند. دلیل این اتفاق، مشکلات فنی سایت است که مانع از درک درست موتورهای جستجو از صفحات میشود. سئو تکنیکال به بهبود ساختار سایت، افزایش سرعت بارگذاری، بهینهسازی کدها و رفع مشکلاتی مانند خطاهای خزیدن (Crawl Errors) کمک میکند تا گوگل بتواند سایت را به درستی بررسی و ایندکس کند.
برای مثال، فرض کنید یک سایت محتوای فوقالعادهای درباره موضوعی منتشر کرده است، اما به دلیل کندی سرعت، عدم بهینهسازی برای دستگاههای موبایل و وجود لینکهای خراب، کاربران تجربه بدی دارند و گوگل هم آن را در رتبههای پایینتری نمایش میدهد. در مقابل، یک سایت با محتوای مشابه اما بهینهشده از نظر فنی، سریعتر ایندکس میشود و رتبه بهتری میگیرد. بنابراین، بدون رعایت اصول سئو تکنیکال، حتی بهترین محتوا هم نمیتواند به جایگاه شایسته خود در نتایج جستجو برسد.

عناصر اصلی سئو تکنیکال و ترفندهایی برای بهبود آن
۱- بهینه سازی سرعت و عملکرد وبسایت
اطمینان از اینکه وبسایت شما به سرعت بارگذاری می شود برای تجربه کاربری و رتبهبندی موتورهای جستجو بسیار حیاتی است. با بهینه سازی کدهای سایت، حذف المان های اضافی و اقدامات دیگر، سرعت سایت خود را بهینه کنید تا عملکرد کلی آن بهبود یابد. یک وبسایت ساختار یافته با سلسله مراتب روشن، تجربه کاربری را بهبود می بخشد و به موتورهای جستجو در ایندکس کردن محتوا کمک می کند.
در اینجا مراحل عملی برای افزایش مؤثر سرعت بارگذاری سایت شما آورده شده است:
- ارزیابی سرعت صفحات مختلف: از ابزارهایی مانند Google PageSpeed Insights یا Lighthouse استفاده کنید تا اطلاعاتی در مورد عملکرد صفحات خود به دست آورید. این ابزارها توصیه های ارزشمندی را ارائه می دهند که می تواند شما را راهنمایی کنند.
- بهینهسازی تصاویر: تصاویر بزرگ به طور چشمگیری زمان بارگذاری صفحه شما را کاهش می دهند. به فشرده سازی تصاویر و استفاده از فرمت های مدرن مانند WebP یا AVIF که کیفیت بالا را در حجم های کمتری ارائه می دهند، فکر کنید.
- کاهش درخواست های HTTP: یعنی تعداد درخواست هایی که مرورگر برای بارگذاری یک صفحه وب به سرور ارسال می کند، کاهش یابد. هر بار که شما به یک صفحه وب مراجعه می کنید، مرورگر برای بارگذاری تمام اجزا و منابع آن صفحه(مثل تصاویر، فایل های CSS، جاوااسکریپت، فونت ها و ویدئوها) درخواست هایی را به سرور ارسال میکند. این درخواست ها از طریق پروتکل HTTP یا HTTPS انجام میشوند.
- فعال سازی سیستم کش: با فعال کردن کش برای سایت، به مرورگرها این امکان را می دهید که نسخه های صفحات شما را به طور موقت ذخیره کنند، این کار زمان بارگذاری را در بازدیدهای بعدی کاهش میدهد.
- استفاده از شبکه تحویل محتوا (CDN): شبکههای تحویل محتوا (CDN) با توزیع بار، کاهش مصرف پهنای باند و ارائه سرویس از سرورهای نزدیکتر به کاربران، سرعت دسترسی آنها به سایت شما را افزایش میدهند.
- بهینهسازی CSS، JavaScript و HTML: فشرده سازی کدهای سایت، کاهش حجم و جلوگیری از بارگزاری منابع اضافی، می تواند به طور قابل توجهی سرعت بارگذاری شما را بهبود بخشد.
- کاهش ریدایرکت ها: هر ریدایرکت درخواست HTTP اضافی ایجاد می کند و می تواند زمان بارگذاری را به طور قابل توجهی افزایش دهد. کاهش تعداد ریدایرکت ها به حفظ سرعت صفحات کمک می کند.
- بهبود زمان پاسخدهی سرور: زمان پاسخدهی کند سرور بر سرعت بارگذاری صفحه تأثیر مستقیم می گذارد. در صورت لزوم به ارتقاء به سرور قوی تری فکر کنید.
با پیاده سازی این استراتژی ها، نه تنها تجربه کاربری را بهبود می بخشید، بلکه به عملکرد سئو سایت خود نیز به طور مثبت کمک می کنید.

۲- طراحی ریسپانسیو و سازگاری با موبایل
بیش از ۶۰٪ جستجوها از طریق دستگاههای موبایل انجام میشود. بنابراین، داشتن یک وبسایت ریسپانسیو که تجربه کاربری مناسبی را برای این تعداد از کاربران فراهم کند، ضروری است. باتوجه به الگوریتم موبایل فرست ایندکس، بهینه سازی سایت برای موبایل دیگر یک گزینه اختیاری نیست. اطمینان حاصل کنید که سایت شما تجربه کاربری عالی برای موبایل ارائه می دهد تا رتبهبندی ها را بهبود بخشید و انتظارات کاربران را برآورده کنید.
- طراحی ریسپانسیو: بسیار مهم است که طراحی وبسایت شما به طور خودکار به اندازه صفحه نمایشی که در آن مشاهده می شود، تنظیم شود. این موضوع اطمینان می دهد که تمامی کاربران، بدون توجه به دستگاه خود (دسکتاپ، موبایل و تبلت)، تجربه مرور بدون مشکل را دارند.
- موبایل فرست ایندکس: با توجه به اینکه اکثریت کاربران از دستگاه های موبایل برای دسترسی به اینترنت استفاده می کنند، گوگل به موبایل فرست ایندکس روی آورده است. این یعنی گوگل برای ایندکس کردن و رتبهبندی صفحات، نسخه موبایل سایت را به عنوان منبع اصلی در نظر میگیرد.
- بهینهسازی تجربه کاربری در موبایل: برای بهبود تجربه کاربری در موبایل، اطمینان حاصل کنید که محتوای شما به راحتی قابل خواندن باشد، بدون نیاز به زوم کردن متن قابل مطالعه باشد، عناصر قابل کلیک به طور مناسب فاصله گذاری شده باشند و از پاپآپ های مزاحم اجتناب شود. همچنین، عناوین و توضیحات متا را مختصر نگهدارید زیرا این موارد در نتایج جستجو در دستگاه های موبایل نمایش داده می شوند.
با تمرکز بر این موارد کلیدی، می توانید اطمینان حاصل کنید که وبسایت شما نه تنها برای کاربران موبایل جذاب است، بلکه با بهترین شیوه های سئو که از بهینهسازی برای موبایل حمایت می کنند، مطابقت دارد.

۳- ساختار اصولی URL
ساختار اصولی URL نیز یکی از جنبههای مهم در سئو تکنیکال است. URLهای ساده، خوانا و توصیفی به موتورهای جستجو و کاربران کمک میکنند تا به راحتی محتوای صفحه را شناسایی کنند. استفاده از کلمات کلیدی مرتبط در URL و اجتناب از استفاده از کاراکترهای پیچیده و طولانی میتواند تأثیر مثبتی بر سئو سایت شما داشته باشد. برای مثال، استفاده از URLهایی مانند www.example.com/seo-tips به مراتب بهتر از www.example.com/p=12345 است. این امر باعث میشود که سایت شما هم از نظر موتورهای جستجو و هم از نظر کاربران بهینهتر و قابل دسترستر باشد.

۴- گواهینامه های امنیتی SSL
گواهینامه های امنیتی (SSL) ارتباطات امن و رمزنگاری شده بین سرور و مرورگر را برقرار می کنند که برای محافظت از دادههای کاربران و بهبود اعتماد آنها بسیار مهم است. پروتکل HTTPS نه تنها از کاربران محافظت می کند، بلکه به عنوان یک سیگنال مثبت برای موتورهای جستجو در رتبهبندی نیز عمل می کند.
- HTTPS به عنوان سیگنال مثبت رتبهبندی: گوگل تأیید کرده است که HTTPS یک سیگنال مثبت برای رتبهبندی است. بدین معنا که وبسایت هایی که گواهینامه SSL دارند، ممکن است در رتبهبندی های جستجو نسبت به سایت های بدون SSL برتری داشته باشند.
- افزایش اعتماد کاربران و کاهش نرخ پرش (Bounce Rate): گواهینامه های SSL نشانگرهای امنیتی مانند آیکون قفل در نوار آدرس مرورگر را نمایش می دهند. این علامت بصری اعتماد کاربران را افزایش می دهد و ممکن است منجر به کاهش نرخ خروج از صفحه شود، که می تواند تأثیر مثبتی بر SEO سایت شما داشته باشد.
- محافظت در برابر حملات فیشینگ و نقض دادهها: گواهینامه های SSL به محافظت از سایت شما در برابر حملات فیشینگ و نقض دادهها کمک می کنند. این تدابیر امنیتی به اعتبار وبسایت شما می افزایند و تأثیر مثبتی بر اعتمادی که گوگل به سایت شما دارد می گذارند، که برای حفظ جایگاه SEO شما بسیار مهم است.
- انتخاب بهترین گواهینامه SSL: انتخاب گواهینامه SSL مناسب، نقش مهمی در امنیت و اعتماد کاربران به سایت شما دارد. بسته به نوع وبسایت و نیازهای امنیتی، میتوانید یکی از گزینههای زیر را انتخاب کنید:
گواهینامه SSL تایید دامنه (DV): سریع و آسان برای دریافت، مناسب برای وبلاگ ها و وبسایت های شخصی.
گواهینامه SSL تایید سازمانی (OV): این گواهینامه اطلاعات سازمان را تأیید میکند و مناسب برای شرکتها و کسب و کارهای رسمی است. این مورد امن تر از گواهینامه های DV است.
گواهینامه SSL تایید گسترده (EV): بالاترین سطح امنیت و اعتماد را ارائه می دهد، ایدهآل برای سایت های تجارت الکترونیک.
گواهینامه های Wildcard SSL: پوشش دهی چندین زیر دامنه، مناسب برای کسب و کارهایی که وبسایت های بزرگی یا چندین زیر دامنه دارند.
با ادغام گواهینامه های SSL در استراتژی سئو تکنیکال، نه تنها امنیت سایت خود را افزایش می دهید، بلکه قابلیت مشاهده سایت در موتورهای جستجو و اعتماد کاربران را نیز بهبود میبخشید.

۵- پیاده سازی داده های ساختار یافته (Schema)
استفاده از اسکیما (Schema Markup) به موتورهای جستجو کمک می کند تا بخش های مختلف صفحه و محتوای سایت شما را بهتر درک کرده و نمایش بهتری در نتایج جستجو داشته باشد. با پیاده سازی نشانه گذاری های اسکیما، می توانید محتوا را بهگونهای سازماندهی کنید که نه تنها گوگل آن را درک کند، بلکه اسنیپت های غنی را در SERPs نمایش دهد که می تواند نرخ کلیک (CTR) وبسایت شما را به طور چشمگیری بهبود بخشد.
مزایای کلیدی داده های ساختار یافته:
- درک بهتر موتورهای جستجو: دادههای ساختار یافته با استفاده از برچسبهای خاص، محتوای شما را به گونهای سازماندهی میکنند که معنای آن به وضوح برای موتورهای جستجو مشخص شود. این برچسبها به موتورهای جستجو کمک میکنند تا بهتر و سریعتر محتوای شما را درک کرده و آن را با جستجوهای کاربران تطبیق دهند.
- نمایش در Rich Results و Featured Snippets: وبسایتهایی که از دادههای ساختار یافته استفاده میکنند، این امکان را دارند تا در Rich Results و Featured Snippets ها ظاهر شوند. این نتایج شامل نمایشهای بصری جذابی هستند که معمولاً در بالای صفحات نتایج جستجو ظاهر میشوند و توجه کاربران را جلب میکنند. استفاده از دادههای ساختار یافته، احتمال دیده شدن سایت شما را در این جعبهها افزایش میدهد و میتواند بهبود چشمگیری در نرخ کلیک (CTR) شما ایجاد کند.
- افزایش تعامل کاربری: زمانی که کاربران اطلاعات مورد نظر خود را در قالبی واضح و جذاب مشاهده کنند، احتمال تعامل بیشتر با سایت شما افزایش مییابد. این تعاملات، مانند کلیکها، زمان ماندگاری و اشتراکگذاریها، به موتورهای جستجو سیگنالهای مثبت ارسال میکند که میتواند منجر به بهبود رتبهبندی سایت شما در نتایج جستجو شود.
برخی از انواع اسکیما ها:
- کسب و کارهای محلی (Local Business)
- محصولات (Product)
- مقالات (Article)
- ناوبری ها (Breadcrumb)
- سوالات متداول (FAQ)
- ویدئوها (Video)
- رویدادها (Event)
- دستورالعمل ها (HowTo)
- نظرات کاربران و امتیاز (Review/Rating)
- آگهی های شغلی (Job Posting)
- و….
هر نوع اسکیما در موقعیت خاص خود کاربرد دارد و میتواند تجربه کاربری بهتری ایجاد کند. این دادهها به موتورهای جستجو کمک میکنند تا اطلاعات مربوط به هر صفحه را بهتر درک کرده و نتایج دقیقتری به کاربران نمایش دهند.

۶- نقشه XML سایت و فایل Robots.txt
نقشه سایت XML به موتورهای جستجو کمک میکند تا به راحتی صفحات مهم سایت شما را شناسایی کنند و آنها را برای ایندکس کردن پیدا کنند. این نقشه مانند نقشه راهی برای موتور جستجو است که به آنها میگوید کدام صفحات باید مورد توجه قرار گیرند. در حالی که فایل Robots.txt به موتورهای جستجو دستور میدهد که کدام صفحات نباید توسط ربات های گوگل خزیده شوند. این فایل به شما کمک میکند که از مصرف بیدلیل منابع سرور جلوگیری کرده و بودجه خزش سایت خود را بهینه کنید.
برای اطمینان از اینکه سایت شما بهدرستی توسط رباتهای موتور جستجو خزیده میشود، باید از ابزارهایی مانند Google Search Console برای بررسی وضعیت صفحات استفاده کنید. همچنین، با استفاده از دستورات موجود در فایل robots.txt و تگهای متا مانند noindex، میتوانید کنترل دقیقی بر روی صفحات سایت خود داشته باشید و تصمیم بگیرید که کدام صفحات باید ایندکس شوند و کدامیک نباید در نتایج جستجو نمایش داده شوند.

۷- استفاده صحیح از تگ های HTML و متاتگ ها
در سئو تکنیکال، استفاده صحیح از تگهای HTML و ساختار مناسب URL برای بهینهسازی عملکرد سایت بسیار حیاتی است. تگهای HTML مانند عنوان (Title)، توضیحات متا (Meta Description)، تگهای هدینگ (H1, H2, H3 و…) و تگ Alt تصاویر به موتورهای جستجو کمک میکنند تا محتوای صفحه را بهتر درک کنند و آن را به جستجوهای مرتبط کاربران متصل کنند. این تگها نه تنها بر رتبهبندی سایت تأثیر میگذارند، بلکه تجربه کاربری را نیز بهبود میبخشند.
۸- رفع خطاهای ۴۰۴ و ارورها
خطای ۴۰۴ زمانی رخ می دهد که کاربران یا موتورهای جستجو میخواهند به صفحهای در وبسایت شما دسترسی پیدا کنند که وجود ندارد و منجر به هدر رفتن بودجه خزش و کاهش اعتبار سایت می شود. این خطاها میتوانند باعث از دست رفتن ارزش سئویی صفحه شوند، بنابراین ضروری است که صفحات دارای خطای ۴۰۴ به درستی مدیریت شوند، برای مثال با استفاده از ریدایرکتهای ۳۰۱ برای هدایت کاربران و موتورهای جستجو به صفحات مرتبط و موجود.

۹- مدیریت محتوای تکراری (Canonicalization)
در مورد محتوای تکراری، موتورهای جستجو ممکن است صفحات مشابه یا یکسان را به اشتباه به عنوان محتوای جداگانه در نظر بگیرند، که میتواند باعث پخش شدن ارزش لینکها و کاهش قدرت سئو شود. برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از تگ canonical در صفحات مشابه یا تکراری بسیار مهم است. با تعیین یک صفحه اصلی یا “canonical” برای هر گروه از صفحات مشابه، به موتورهای جستجو گفته میشود که کدام صفحه باید به عنوان نسخه اصلی شناسایی شود. این کار به جلوگیری از مشکلات محتوای تکراری و بهبود ایندکسینگ کمک میکند.

ابزارهای تحلیل سئو تکنیکال
۱- ابزار Google Search Console: یکی از پرکاربردترین و مهم ترین ابزارهای رایگان گوگل است که به شما کمک می کند تا عملکرد وبسایت خود را در نتایج جستجوی گوگل بررسی و بهبود بخشید. برخی از کاربرد های اصلی سرچ کنسول مشاهده خطاهای سایت، بررسی وضعیت ایندکس شدن صفحات، بررسی کلمات کلیدی و آنالیز ترافیک سایت می باشد.
۲- ابزار Screaming Frog: یک ابزار قدرتمند و محبوب برای متخصصان سئو است که به آنها کمک می کند تا وبسایت خود را از جنبه های مختلف فنی و محتوایی بررسی و تحلیل کنند. این ابزار در واقع یک خزنده (Web Crawler) است که مانند ربات های جستجوی گوگل، صفحات وبسایت شما را بررسی و اطلاعات آنها را جمعآوری می کند.
۳- ابزار PageSpeed Insights: این ابزار توسط گوگل ارائه شده و به توسعه دهندگان و صاحبان وبسایت ها کمک می کند تا عملکرد و سرعت بارگذاری صفحات و منابع استفاده شده وبسایت خود را بهبود بخشند. این ابزار با تحلیل صفحه مورد نظر، گزارش جامعی از مشکلات و نقاط ضعف آن ارائه می دهد و راهکارهایی برای بهبود سرعت و تجربه کاربری پیشنهاد می کند.
۴- ابزار Ahrefs: این ابزار اطلاعات ارزشمندی در مورد بکلینک ها، کلمات کلیدی، رتبهبندی سایت در موتورهای جستجو، ترافیک ورودی، و بسیاری موارد دیگر ارائه می دهد.
در آخر
سئو تکنیکال یکی از مهم ترین و حیاتی ترین بخش های سئو است که تأثیر مستقیم بر عملکرد فنی سایت و تجربه کاربری دارد. این بخش شامل بهینهسازی ساختار سایت، سرعت بارگذاری، بهبود دسترسی موتورهای جستجو به محتوا و رفع مشکلات فنی است که می تواند رتبه سایت را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. برای دستیابی به بهترین نتایج و بهبود عملکرد سایت، سپردن این وظیفه به یک شرکت معتبر که تجربه و تخصص لازم را در ارائه خدمات سئو و بهینه سازی سایت دارد، امری ضروری است. این کار به شما کمک میکند تا با رعایت اصول سئو تکنیکال، سایت خود را بهینهسازی کنید و شانس دیده شدن در نتایج جستجو را افزایش دهید.
۱- آیا تسلط بر سئو تکنیکال کار دشواری است؟
تسلط بر سئو تکنیکال ممکن است در ابتدا پیچیده به نظر برسد، زیرا شامل مفاهیمی مانند بهینهسازی سرعت سایت، دادههای ساختار یافته، فایل robots.txt، نقشه سایت XML و موارد دیگر است. اما با یادگیری گام به گام و کار عملی، میتوان آن را به خوبی فرا گرفت. اگر دانش فنی (مثل HTML، CSS و اصول سرور) داشته باشید، یادگیری آن آسانتر خواهد بود.
۲- چقدر طول می کشد تا نتایج سئو فنی قابل مشاهده باشد؟
زمان لازم برای مشاهده نتایج سئو فنی معمولاً بین سه تا شش ماه است. اما در برخی موارد، ممکن است تا یک سال هم طول بکشد تا بهبود های مداوم در رتبهبندی جستجو و ترافیک سایت مشاهده شود. SEO یک راه حل سریع نیست و نیاز به تداوم و صبر دارد تا نتایج قابل توجهی به دست آید.